Tegendruk

Geheime pers tijdens de tweede Wereldoorlog

In opdracht van Stadsbibliotheek Antwerpen en Amsab, Instituut voor Sociale Geschiedenis [2004]

Scenografie en realisatie van tentoonstelling. Regie en productie film ‘Getuigenissen’

De sluikpers - geschriften van het verzet tegen de Duitsers en haar aanhangers tijdens de Tweede wereldoorlog - getuigt van een dramatische tijd waarin democratie en mensenrechten in een diepe crisis verkeerden Deze geheime pers illustreert op indringende wijze de kracht van het woord en geweldloos verzet.

De tentoonstelling ‘Tegendruk’ confronteert de bezoeker in eerste instantie alleen met officiële, door de bezetter gecontroleerde pers: zorgvuldig vormgegeven propaganda zoals het geïllustreerde tijdschrift Signaal, affiches en het juichende filmjournaal over de 100.000ste Belgische arbeider die naar Duitsland vertrekt.

› extra & downloads

Tentoonstelling

De sluikpers is verborgen in lades en achter luiken, alleen verkrijgbaar ‘onder de tafel’ net als tijdens de Tweede Wereldoorlog. In de stilte van de kleine zijnissen tonen dia’s opmerkelijke tekstcitaten uit de sluikpers. De thema’s waarmee de citaten zijn geselecteerd - zoals o.a. collaboratie, voedselbevoorrading, werkgelegenheid, humor - worden ingeleid door een foto en tekst aan de buitenkant van de nis.

De tentoonstelling dwingt kritisch te kijken naar de media en de feiten in tijden van oorlog en bezetting.

Film

Een film met getuigenissen van een aantal oud-verzetsmensen toont hoe mannen en vrouwen het principe van de vrije drukpers in de praktijk brachten met de inzet van hun eigen leven, hoe zij keuzes maakten, zonder zich altijd te realiseren wat daarvan de consequenties zouden zijn.

Hiernaast een fragment uit de film met Jeanne Brabants en Staf Vivys.

1. ‘Tegendruk getuigenissen’

Colofon

Een initiatief van:

Stadsbibliotheek Antwerpen
An Renard Amsab
Instituut voor Sociale Geschiedenis
Martine Vermandere

De tentoonstelling vertrekt vanuit de collecties ’geheime pers’ of ‘sluikpers’ in de Stadsbibliotheek Antwerpen en van Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis.

Concept

Inhoud

Bruno De Wever
Jan Laplasse
Karolien Steen
Gert De Prins
Dirk Martine
Roel Vandewinkel
Terenja van Dijk
An Renard
Martine Vermandere

Vorm

Terenja van Dijk

Vormgeving

Terenja van Dijk i.s.m. Randoald Sabbe
Met bijzondere dank aan de ateliers van Bijzondere Opdrachten van de stad Antwerpen

Audiovisuele producties

Regie en productie

Terenja van Dijk

Camera en geluid

Jess De Gruyter

Montage

Jess De Gruyter en Terenja van Dijk

Interviews

Gert De Prins
Jan Laplasse

Techniek diapresentatie

Ludo Engels (LEAV)

Techniek audiovisuele presentatie

Patrick Hermans (Sony)

Teksten

Bruno De Wever
Gert De Prins
Jan Laplasse
Karolien Steen
Terenja van Dijk
Martine Vermandere

Getuigen

Jeanne Brabants
Louise Reyniers
Gustaaf Vivys
Sylvia
Roger en Eddy Ceulemans

Publicatie

Tegendruk
Geheime pers tijdens de Tweede Wereldoorlog Redactie: Paule Verbrugge
Amsab

Met wetenschappelijke ondersteuning van

SOMA Studie en Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij: Jan laplasse
Fabrice Maerten
Dirk Martin
Karolien Steen
Vakgroep Nieuwste Geschiedenis van de Universiteit Gent: Bruno De Wever

Partners

Archief –en documentatiecentrum van de verzetsorganisatie Witte Brigade - Fidelo
Met steun van Erfgoedcel van de stad Antwerpen
Tegendruk behoort tot het historische luik van Antwerpen Boekenstad ABC 2004